CÁCH HỌC TỰ NHIÊN CỦA TRẺ TỪ 0-9 tuổi.

CÁCH HỌC TỰ NHIÊN CỦA TRẺ TỪ 0-9 tuổi. Học thông qua quan sát và bắt chước

Theo Tiến sĩ Rudolf Steiner, trong bảy năm đầu đời, trẻ chưa học bằng tư duy khái niệm như người lớn. Thay vào đó, trẻ học qua bắt chước (imitation) và quan sát hình mẫu (role model) – tấm gương của những người lớn xung quanh.

Trẻ không chỉ bắt chước hành động bên ngoài, mà còn hấp thụ cả thái độ, cảm xúc và trạng thái tinh thần của người lớn.

*Giai đoạn 0–7 tuổi: Trẻ học bằng cơ thể và ý chí

_ Trong giai đoạn này, cơ thể sức sống (etheric body) đang kiến tạo hình hài. Vì vậy, trẻ học qua vận động và cảm giác nhiều hơn là qua giảng giải lý trí. Các giác quan nền tảng như giác quan sờ chạm (sense of touch), giác quan đời sống (sense of life), giác quan chuyển động (sense of movement), giác quan cân bằng (sense of balance) là cửa ngõ chính để trẻ kết nối, nhận biết thế giới xung quanh.

_ Trẻ rất yêu thích việc quan sát và thực hiện các chuyển động, đặc biệt là những chuyển động có nhịp điệu: Trẻ nhìn người lớn cầm thìa, quét dọn, nấu ăn, làm việc nhà, sinh hoạt vòng tròn, làm hoạt động chính, … rồi dần tập làm theo. Mỗi động tác đều trở thành “bài học” đối với trẻ.

_ Trẻ bắt bước các hoạt động của người lớn. Trẻ làm theo và biểu đạt lại thông qua hoạt động chơi tự do hay còn gọi là chơi tự định hướng (self – directed), chơi tưởng tượng (fantasy & imagination play). Chơi tự do không chỉ là việc vui chơi, giải trí mà chính là biểu hiện của quá trình học hỏi, đồng sáng tạo của cơ thể, trí lực, cảm xúc, và ý chí.

_Khi người lớn làm việc bằng đôi tay, chăm chút ngôi nhà, nấu ăn, chăm cây,… đều là những “bài giảng thầm lặng” bằng hình mẫu đối với trẻ. Giáo viên Steiner Waldorf gọi đây là “giáo dục qua nhân cách của người thầy”.

_Trẻ thích bắt chước các hình mẫu sống động: Ở tuổi này, trẻ cần một môi trường giàu nhịp điệu, trật tự và những hình mẫu lành mạnh, tích cực, vui vẻ, hài hước. Chẳng hạn, thay vì nói “con rửa tay đi”, người lớn rửa tay cùng trẻ, chuyển tiếp bằng một bài hát, làm với sự thong thả và vui tươi. Trẻ nhìn, làm theo, và qua đó hình thành thói quen.

*Giai đoạn 7–9 tuổi: Trẻ vẫn học chủ yếu qua quan sát – tư duy trực quan bằng hình ảnh và bắt chước.

Khi răng sữa thay dần (khoảng 6–7 tuổi), Rudorf Steiner cho rằng, lực sức sống được giải phóng khỏi việc xây dựng cơ thể và chuyển vào khả năng tưởng tượng, trí nhớ và học tập. Trẻ vẫn còn học bằng hình ảnh, bằng bắt chước, nhưng đã bắt đầu tìm kiếm người thầy như một hình mẫu uy tín.

- Trẻ không chỉ quan sát động tác, cử chỉ, lời nói của bố mẹ, giáo viên, mà trẻ còn quan sát tinh thần, thái độ của người lớn trong công việc. Ví dụ, khi cô giáo kể chuyện với sự trân trọng, giọng ấm áp, trẻ học được thái độ biết lắng nghe và tình yêu ngôn ngữ.

-Trẻ vẫn chủ yếu học thông qua bắt bước: Khi thầy cô viết bảng, vẽ hình, đọc thơ, trẻ làm theo với niềm tin tuyệt đối. Đây là giai đoạn quan trọng để gieo những hình ảnh đẹp, nuôi dưỡng trí tưởng tượng và lòng tin vào thế giới.

- Trẻ cần những hình mẫu uy tín: Trẻ cần một “người dẫn đường” – thầy cô hoặc cha mẹ – vừa là tấm gương hành vi, vừa là nguồn cảm hứng tinh thần. Hoạt động học tập không đến từ việc nghe theo sự giải thích logic, mà đến từ sự tin tưởng: “Con làm như cô, như thầy”. Sự tín nhiệm, sự ngưỡng vọng với Uy quyền yêu thương (loving authority) từ giáo viên là đặc biệt quan trọng với trẻ.

Xem thêm các bài viết khác tại đây: https://tartdolls.com/blog-list